موسیقی در دورة غزنویان

در این مقاله به موسیقی دورة غزنوی پرداخته می­شود. هدف از این تحقیق، کشف تحولات تاریخی موسیقی یکی از سلسله­های ترک تبارِ دوران میانی تاریخ ایران است. روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی است که علاوه بر تشریح وقایع، تلاش شده چرایی و چگونگی تحولات موسیقی مورد تحلیل قرار گیرد. در این مقاله، دو جنبة اجتماعی و تخصصی موسیقی، اساس ساختار مقاله را تشکیل می­دهد. بر اساس شواهد می­توان احتمال داد که در این دوره، سازمان منسجمی در دربار برای موسیقی وجود داشته است؛ دست­اندرکاران این تشکیلات، مسئولیت مشخصی را برعهده داشته­اند. ورود لوریان/ لولیان اسیر از هند و سند به قلمرو غزنوی، آغازی برای پراکندکی و مهاجرت تدریجی آنان به خارج از ایران شد. در زمینة تألیف مباحث نظری، تلاش­هایی صورت گرفته که تا حدودی جنبه­های مبهم نظام موسیقایی این دوره را بازتاب می­دهد. با مقایسة مباحث نظری رسالة موسیقی نیشابوری با رسالة ادوار صفی­الدین (مؤسس مکتب منتظمیه)، می­توان به شباهت­ها و تفاوت­هایی در عرصة نظری -  عملی شرق و غرب تمدن اسلامی پی برد. این شباهت­ها و تفاوت­ها عمدتاً به نظام پردگی و ریتمیک برمی­گردد.